Dün yürürlüğe giren BDDK düzenlemesi, takibe düşmemiş ihtiyaç kredileri ile kredi kartı borç bakiyesinden oluşan "canlı" kredileri kapsıyor.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunun (BDDK) kredi işlemleri ile banka ve kredi kartları hakkında değişiklik içeren yönetmeliklerinin dün yürürlüğe girmesiyle yapılandırmanın koşulları ve detayları merak konusu oldu.
BDDK düzenlemesi, takibe düşmemiş ihtiyaç kredileri ile kredi kartı borç bakiyesinde oluşan "canlı" kredileri kapsıyor. Konut ve taşıt kredileri ise yapılandırma kapsamında yer almıyor.
Mevcut durumda, bankaların takipteki kredilerle ilgili karşılık ayırması dolayısıyla müşteri ile banka arasında yapılan anlaşma kapsamında müşteriye istenilen vadede taksit imkanı sunulurken, bu konuda kanunen belirlenmiş bir vade de bulunmuyor. Yeni düzenleme kapsamında ise borçların yapılandırılmasında kredi kartlarında üst limit 72 ay olarak belirlenirken, tüketici kredilerinin vadesi de 48 aya çıkarıldı.
Bankacılar, yeni düzenlemede yapılandırmaya ilişkin uygulanacak faiz oranı ile ilgili bir bilgi bulunmadığını ifade ederken, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının (TCMB) akdi ve gecikmefaiz oranları ile ilgili tebliğde kredi kartlarında aylık azami gecikme faiz oranlarının Türk lirası için yüzde 2,52 düzeyinde belirlendiğini hatırlattı.
Kredi kartı borcunu ödeme sıkıntısı yaşayan vatandaşların bankaya başvurması halinde iki şekilde borcunu ödeyebileceğini, borçlunun tüketici kredisi alarak kredi kartı borcunu defaten kapatabileceği gibi yeni düzenleme ile 72 ay vadede taksitlendirme imkanından da yararlanabileceğini ifade etti.
Herkes faydalanamayacak
Bankacılar, kredi kartlarında yapılacak yapılandırmada uygulanacak faiz oranının yüzde 2,52 düzeyinde bulunan temerrüt faizi olmayacağını, rekabet şartları gereği ihtiyaç kredisi cari faizoranı olan yüzde 1,20-1,50 seviyelerinin dikkate alınacağının tahmin edildiğini belirtti.
Bankaların yapılandırmada vatandaşların ödeme gücüne bakacağını, bankaya gelen herkesin yapılandırmadan faydalanacağı gibi bir durumun söz konusu olmadığını vurgulayan sektör temsilcileri, birkaç bankadan kredi kartı olanların kartlarını tek bir yerde toplayıp taksitlendirme yapabileceğini, burada da ödeme gücünün en önemli unsur olarak öne çıkacağını kaydetti.
Kredi kartında 4 bin lira borç bakiyesi bulunan kişinin 48 aylık yapılandırma yapması halinde geri ödenecek miktarın yaklaşık 5 bin 900 lira, 72 ay vadede ise 7 bin lira civarında olacağını bildiren bankacılar, yapılandırma için başvurmayıp takibe düşmesi halinde vatandaşın, bankaya gidip temerrüt faizinden (yüzde 2,52) yapılandırmaya başvurmasıyla 72 ay vadede ödenecek toplam tutarın yaklaşık 2 bin lira artışla 9 bin liranın üzerine çıkacağını belirtti.
Temerrüde düşme riski bulunanların bu yapılandırmadan faydalanmasının lehine olacağını ifade eden bankacılar, "8 bin lira krediye 270 lira aylık taksit ödeyerek 36 ay kredi çeken bir vatandaş, yapılandırma ile birlikte aynı miktarı 48 ayda öderse değişmekle birlikte aylık ortalama 200 liraödeyecek. Böylece ayda 70 lira cebinde kalacak. Asgari ücretin yaklaşık yüzde 20'sine denk gelen miktar, yapılandırma ile 5 puan düşerek yüzde 15'ine denk gelecek." diye konuştu.
BDDK'nın düzenlemesiyle müşterilerin borçlarını daha düşük taksitlerle uzun vadeye yayma imkanı bulacağını ifade eden bankacılar, bu durumun ekonomik faaliyetin toparlanmasına ve büyümenin sürdürülmesine de olumlu katkı sağlayacağını dile getirdi.
'Canlı kredilere' yapılandırma
DenizBank Perakende Bankacılık Grubu Genel Müdür Yardımcısı Oğuzhan Özark, BDDKyönetmeliklerinin Resmi Gazete'de yayımlandığı gün (27 Eylül 2016) itibarıyla açık kredisi olan kişilerin, ihtiyaç kredilerini 48 aya ve kredi kartlarının mevcut borç bakiyelerini 72 aya kadar yapılandırabileceğini bildirdi.
Yapılandırmanın vatandaşların isteği ve bankaların yönlendirmesiyle olacağını ifade eden Özark, "Herkese 72 ay olacak diye bir şey yok. Vatandaşların bazıları 36-48 ay isteyebilir. Yönetmeliğin yayım tarihinden sonraki ihtiyaç kredileri ve kredi kart harcamaları yapılandırma kapsamı dışındadır. Yapılandırma dediğimiz şey kanuni takibe düşmüş krediler değildir. Canlı kredilerdir. Örnek olarak, vatandaş krediyi ödemede zorlanmış, bankada kanuni takibe henüz düşmemiş, ödeyeceği miktarın altında ödeme yapmış ya da asgari ödeme yapanlar gösterilebilir" dedi.
Özark, yapılandırmada faiz oranının henüz belirlenmediğini, her bankanın kendisinin belirleyeceğini ifade ederek, ihtiyaç kredisi tarafında yüzde 1,30-1,50 arasında olabileceğini bildirdi.
Yapılandırma başvuruları için son günün olmadığını belirten Özark, "Şu anda sektörün ihtiyaç kredisi riski 160 milyar liranın üzerinde. Kredi kartı borç bakiyesi de 80 milyar lira civarında. Bu tutarların tamamı yapılandırma kapsamında. Bunların hepsi sorunlu demek değil. Burada önemli olan ödemede zorlananlar yapılandırmaya başvursun. Ödemesini düzenli yapanlar taksit miktarını düşüreyim diye boşuna faiz yükü altına girmesin. Takibe düşmüş alacaklarla ilgili zaten daha önce olduğu gibi istenilen vadede taksitlendirme yapılabiliyor" şeklinde konuştu.