12 Eylül askeri darbesinin üzerinden 31 yıl geçti. Darbenin açtığı travmalar hala sürüyor. rn
12 Eylül askeri darbesinin üzerinden 31 yıl geçti. Darbenin açtığı travmalar hala sürüyor.
12 Eylülden sonra yapılan darbe anayasası bir miktar değiştirilmiş olmasına rağmen hala ayakta. Yani anlayacağınız, 12 Eylül rejimi hala tam olarak değişmedi.
Sağcı - solcu 650 bin kişinin gözaltına alındığı, 1 milyon 683 bin kişinin fişlendiği 14 bin kişi vatandaşlıktan atıldığı, 30 bin kişinin sakıncalı olduğu için işinden olduğu 12 Eylül darbesinin başındaki Kenan Evren darbeden sonra bir süre daha generalleriyle ülkeyi yönetti. Hazırlattığı anayasayı kabul ettirdi, kendini cumhurbaşkanı ilan etti. Sonra Marmaris`e çekilip mutluluğunun resmini yapmaya koyuldu. Şimdi 95 yaşında ve halen yargılanmadı.
11 Eylül günü 25 kadar insanımızın terörden öldüğü bir ülkede 12 Eylül günü niçin bir kişi bile ölmemişti?
DARBEYİ TEZGÂHLAYANLARLA YAPANLARIN
AYNI KİŞİLER OLDUĞU SONRADAN ANLAŞILDI
"ASMAYALIM DA BESLİYELİM Mİ?"
Darbeden sonra ilk idam edilenler 9 Ekim 1980 tarihinde ülkücü Mustafa Pehlivanoğlu ve sol görüşlü Necdet Adalı olmuştur. Daha sonra 19 Mart 1980 tarihinde idama mahkûm edilen Erdal Eren`in idam kararı Yargıtay tarafından iki kere iptal edilmiş olmasına karşın, Milli Güvenlik Konseyi tarafından onaylanan kararla, 13 Aralık 1980`de Ankara Merkez Cezaevi`nde infaz edildi. Erdal Eren`in idamına ilişkin Kenan Evren 3 Ekim 1984`de yaptığı Muş gezisi sırasındaki konuşmada şunları söylemiştir:
"Şimdi ben, bunu yakaladıktan sonra mahkemeye vereceğim ve ondan sonra da idam etmeyeceğim, ömür boyu ona bakacağım. Bu vatan için kanını akıtan bu Mehmetçiklere silah çeken o haini ben senelerce besleyeceğim. Buna siz razı olur musunuz?"
FUTBOLA ETKİLERİ
Kenan Evren, 1.Lig`de başkentin mutlaka bir takımla temsil edilmesi gerektiğini düşündüğünden o sırada 2.Lig`de mücadele eden Ankaragücü`nün bir üst lige çıkabilmesi için özel kanun çıkartır. Buna göre Türkiye Kupası`nı kazanan bir ekip hangi ligde olduğuna bakılmaksızın 1.Lig`e çıkartılacaktır. 1980-81 sezonunda Türkiye Kupası`nı kazanan Ankaragücü bu şekilde 1.Lig`e çıkmış olur
ABD`NİN ROLÜ (Bizim çocuklar işi bitirdi)
Amerika Birleşik Devletleri yönetiminin darbeden haberdar olduğu ve darbe gecesi Başkan Jimmy Carter`a "bizim çocuklar işi bitirdi" anlamında bir mesajın, bir toplantının ortasında iletildiğinin anlaşılması, 12 Eylül`de ABD`nin rolü konusunu da tartışmalara açtı. İlk kez Mehmet Ali Birand`ın 12 Eylül 04.00 (1984) adlı kitabında ortaya atılan, 12 Eylül Darbesi sırasında dönemin ABD Ulusal Güvenlik Konseyi Türkiye Masası Sorumlusu Paul Henze`in askeri müdahaleyi haber alırken haberi ulaştıran diplomatın your boys have done it -- senin çocuklar işi bitirdi - anlamındaki konuşması, 12 Eylül Darbesi içinde ABD`nin rolü konusunda tartışmalara neden olmuştur. Paul Henze 2003 yılında Zaman Gazetesi`ne verdiği demeçte sözlerinin Mehmet Ali Birand`ın uydurması olduğunu belirtmiş, ancak kısa bir süre sonra Birand 2007`de Henze ile yaptığı görüşmenin sesli ve görüntülü kayıtlarını yayınlayarak Henze`i yalanlamıştır.[
DARBENİN SONUÇLARI
650.000 kişi göz altına alındı.
1 milyon 683 bin kişi fişlendi.
Açılan 210 bin davada 230 bin kişi yargılandı.
7 bin kişi için idam cezası istendi.
517 kişiye idam cezası verildi.
Haklarında idam cezası verilenlerden 50`si asıldı (26 siyasi suçlu, 23 adli suçlu, 1`i Asala militanı).
İdamları istenen 259 kişinin dosyası Meclis`e gönderildi.
71 bin kişi TCK`nin 141, 142 ve 163. maddelerinden yargılandı.
98 bin 404 kişi örgüt üyesi olmak suçundan yargılandı.
388 bin kişiye pasaport verilmedi.
30 bin kişi sakıncalı olduğu için işten atıldı.
14 bin kişi yurttaşlıktan çıkarıldı.
30 bin kişi siyasi mülteci olarak yurtdışına gitti.
300 kişi kuşkulu bir şekilde öldü.
171 kişinin işkenceden öldüğü belgelendi.
937 film sakıncalı bulunduğu için yasaklandı.
23 bin 677 derneğin faaliyeti durduruldu.
3 bin 854 öğretmen, üniversitede görevli 120 öğretim üyesi ve 47 hâkimin işine son verildi.
400 gazeteci için toplam 4 bin yıl hapis cezası istendi.
Gazetecilere 3 bin 315 yıl 6 ay hapis cezası verildi.
31 gazeteci cezaevine girdi.
300 gazeteci saldırıya uğradı.
3 gazeteci silahla öldürüldü.
Gazeteler 300 gün yayın yapamadı.
13 büyük gazete için 303 dava açıldı.
39 ton gazete ve dergi imha edildi.
Cezaevlerinde toplam 299 kişi yaşamını yitirdi.
144 kişi kuşkulu bir şekilde öldü.
14 kişi açlık grevinde öldü.
16 kişi -kaçarken- vuruldu.
95 kişi -çatışmada- öldü.
73 kişiye -doğal ölüm raporu- verildi.
43 kişinin -intihar ettiği- bildirildi.
